Trang chủ / Tin tức / Đưa tình yêu hát Xẩm đến giới trẻ

Đưa tình yêu hát Xẩm đến giới trẻ

Thứ Ba, 13/07/2021

Cuối tháng 7, chúng tôi đến thăm lớp dạy hát Xẩm miễn phí của Nghệ sĩ xẩm Thu Phương ở đình làng thôn Hiệp An II, phường Phương Nam, TP. Uông Bí (Quảng Ninh). Giữa không gian yên bình, nghe tiếng đàn nhị réo rắt, da diết xen lẫn với giọng ca nam, nữ hát Xẩm trầm bổng, phiêu diêu làm tan hết cảm giác mệt mỏi, oi bức của một ngày hè.

Nghệ sĩ Thu Phương đã sớm nổi danh với những người yêu Xẩm Hà Thành. Mỗi bài Xẩm được người nghệ sĩ cất lên là mỗi lần lan tỏa tình yêu Xẩm đến công chúng.

Nhớ lại những ngày đầu đến với hát Xẩm, nghệ sĩ Thu Phương kể, năm 2008, khi biết tin có lớp dạy hát Xẩm miễn phí tại Ô Chợ Dừa, Đống Đa (Hà Nội), cô đã đi từ Quảng Ninh lên để học. “Thời điểm ấy, gia đình ngăn cản lắm, vì lo theo nghiệp nghệ sĩ sẽ vất vả, nhưng trót si mê điệu hát rồi nên tôi quyết tâm theo đến cùng”.

Âm nhạc dân gian nói chung và Xẩm nói riêng rất cần năng khiếu thiên bẩm, khả năng thẩm âm, lắng nghe được những âm thanh tinh tế. Nghệ sĩ Thu Phương có chất giọng khàn, phù hợp với những bài hát Xẩm nam- nữ. Mặc dù cô có năng khiếu bẩm sinh nhưng để thành công với Xẩm là cả quá trình khổ luyện và học hành bài bản. Đặc biệt là kiến thức về lịch sử, âm nhạc, ca dao tục ngữ… luôn được nghệ sĩ Thu Phương trau dồi. 

“Chính những kiến thức đó đã giúp tôi nuôi dưỡng tình yêu với những giá trị thuộc về truyền thống, dân gian, từ đó có thể cảm được bài hát tốt hơn. Các thầy luôn dạy tôi, hãy biến những điều giản dị trong cuộc sống trở thành nhạc cảm, cảm xúc, nó sẽ chạm được trái tim người nghe, người xem”, nghệ sĩ Thu Phương chia sẻ.

Nghệ sĩ Thu Phương (giữa) cùng các học trò đang theo học lớp hát Xẩm của chị

Khi nghệ sĩ Thu Phương gặt hái được nhiều thành công thì chị lại đau đáu với nỗi niềm làm sao để thế hệ trẻ cũng tiếp nối đam mê và giữ gìn làn điệu Xẩm. Để thực hiện mong muốn đó, chị đã mở những lớp dạy hát Xẩm miễn phí tại quê nhà.

Dù lớp học được mở ra chưa lâu, nhưng đã thu hút được nhiều học viên tham gia. Em Hoàng Văn Tới, học viên lớp học chia sẻ: “Cô Thu Phương mở lớp học vào dịp nghỉ hè, lớp học của chúng em có 7 nam, 5 nữ. Hát Xẩm được thực hiện trên nền thơ lục bát, nên chỉ cần học thuộc thơ là có thể biến bài thơ thành điệu hát Xẩm. Càng học, chúng em càng thấy yêu Xẩm. Chúng em mong muốn sẽ lan tỏa tình yêu hát Xẩm tới bạn bè trang lứa, thông qua các buổi biểu diễn văn nghệ tại trường và tại địa phương”.

Nghệ sĩ Thu Phương (giữa) cùng các học trò đang theo học lớp hát Xẩm của chị

Tại lớp học, nghệ sĩ Thu Phương còn mời các nghệ nhân chơi đàn nhị, trống đến để đánh nhạc cho các bạn trẻ hát Xẩm, dạy các bạn trẻ cả cách chơi các nhạc cụ truyền thống. Ông Đặng Văn Chiệm, nghệ nhân đàn nhị chia sẻ: “Tôi năm nay 79 tuổi, biết đánh đàn nhị, trống, từ năm 12 tuổi. Nhìn thấy thế hệ trẻ có niềm đam mê với nghệ thuật, tôi vui lắm! Mỗi khi lớp học mở, tôi đều đến để đánh đàn và dạy các cháu chơi nhạc cụ”.

Không chỉ đưa Xẩm về miền quê nơi mình sinh ra và lớn lên, nghệ sĩ Thu Phương còn đem Xẩm đến với các em nhỏ trong Vườn ươm tài năng của Giáo sư Ngô Bảo Châu ở Tuần Châu và một số lớp sinh hoạt hè trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Tại đây, các bạn trẻ được học hát Xẩm theo những bài thơ trong sách giáo khoa, giúp việc nhớ lời dễ và tiếp thu kiến thức tốt hơn.

Có thể thấy, những gì mà Nghệ sĩ Thu Phương đang làm để Xẩm “sống” trong giới trẻ thật đáng trân quý. Hy vọng rằng, sẽ có thêm nhiều câu lạc bộ bảo tồn, phát triển văn hóa nghệ thuật nữa được mở ra, để có thêm nhiều bạn trẻ có cơ hội tiếp cận được với các loại hình âm nhạc dân gian.

'Tôi rất muốn xẩm sẽ xuất hiện trong các chương trình quảng bá du lịch của tỉnh'

Nguyễn Thu Phương đã trở thành cái tên không còn xa lạ với những người yêu xẩm Hà Thành. Nhưng ít ai biết, cô gái ấy quê ở Phương Nam, Uông Bí, Quảng Ninh và đã có một hành trình khá quyết liệt để đến với xẩm, lan tỏa tình yêu xẩm đến công chúng, đặc biệt là những người trẻ.

Khi nhan sắc mê xẩm

Trong đời sống nghệ thuật Việt Nam, không ít những cô gái trẻ đã hy sinh tuổi trẻ, hy sinh tình yêu cho nghệ thuật. Cái mà họ nhận được không phải là danh tiếng, cũng chẳng phải tiền bạc, mà là môi trường để cống hiến, sống với tình yêu nghệ thuật của mình. Nguyễn Thu Phương cũng là một bông hoa đang tỏa hương, có một tuổi xuân đẹp, một tình yêu đẹp, nhưng vì môn nghệ thuật truyền thống là xẩm, cô đã đánh đổi tất cả.

Thu Phương Nghệ sĩ hát xẩm đi ngược dòng trào lưu

Sinh ra, lớn lên tại Quảng Ninh và được thừa hưởng chất giọng trời phú, nhưng Thu Phương lại không nối gót nhiều ca sĩ nhạc mới thành danh ở vùng Mỏ, mà lại lội ngược dòng quay về với âm nhạc dân gian. Đến với hát xẩm, chị đã từng bước khẳng định được tài năng và tên tuổi của mình.
Trở về đầu trang